ADHD: Overwhelmed door 1 taak

Ken je dat gevoel dat je overspoeld raakt met taken, gedachten, prikkels of situaties? Soms kan het voelen alsof er vanuit het niets een vloedgolf van gedoe over mij heen knalt. Overwhelmed door alles wat er op dat moment gaande is, ben ik geneigd om óf heel hard te werken om alles te fixen, of dicht te klappen zodat er niks meer uit mijn handen komt.

Vandaag had ik een coachgesprek met iemand die dit ervaart. Niet één keer per dag, maar soms wel de hele dag, een week en soms zelfs maanden achter elkaar. Ze had het gevoel dat ze constant achter de feiten aan loopt en nooit de boel op orde zou krijgen. Maar ook met kleine taakjes was het ingewikkeld, want zelfs al is er maar één ding te doen stelt ze dat steeds uit. Dit zien we vaak bij ADHD, ook bij mij.

Maar wat nou als je eigenlijk overmhelmed bent?

Overwhelmed door taken of schapen, wat is het evrschil?

Herkenning

Misschien herken je dit gevoel zelf ook wel, ik wel in elk geval. Alsof het leven het overneemt en volledig uit je handen glipt in een split second. Dat alles ineens te veel is.

Nu heb ik dat met name wanneer ik drukke of stressvolle perioden heb, dan gaat dat sneller. Maar...toch lijkt het erop dat ik juist goed gedij onder stress en mezelf juist rustig kan houden. Het zijn juist die moment en dat ik niet hands-on iets aan kan pakken, waar mijn hoofd volloopt en de buitenwereld al snel al 'veel' ervaren wordt.

Vroeger

Als ik terugkijk dan is dit een terugkerend patroon in mijn leven. Het doet me altijd denken aan een specifiek moment in de week, een jaar of 15 geleden. Ik woonde samen met mijn vrouw in een flatje. Geen kinderen, geen tuin, stabiele baan, veel vrije tijd, geen probleem om wat huishoudelijke klusjes te doen zou je denken. Niets was minder waar, bleek.

Iedere woensdag was mijn vrije dag, mijn vrouw werkte tot 16:00 en kookte zelfs nog het avond eten, dus ik hoefde helemaal niets. Wat een droomleven als ik daar op terugkijk. En toch...ok er was één ding...één taak die mij iedere vrije woensdag in zijn greep hield. De vaatwasser uitruimen.

Kan je het het je voorstellen? Als je iets met ADHD hebt misschien wel. Dat een simpele taak zoals de vaatwasser uitruimen voelt alsof er een olifant op je is gaan zitten en je niet meer uit je stoel komt.

ik begon mijn vrije dag altijd met een ontbijt voor de TV, voornemens de vaatwasser erna te legen. Na het ontbijt zette ik de gameconsole aan, voornemens daarna de vaatwasser te legen. Dan was het wel weer tijd voor de lunch, voornemens om de vaatwasser te legen.... Je begrijpt wel waar ik heen ga. Dit ging door tot vijf voor 4. Tot ik het écht niet langer kon uitstellen. om 16:00 was de vaatwasser haastig geleegd en had ik meestal een geïrriteerde partner, die zich afvroeg waarom ik niet even een lapje over de keuken had kunnen halen en er nog theemokken op de slaapkamer stonden. Ik had immers de hele dag de tijd. En wat deed ik? Ik werd boos, want de vaatwasser was toch gedaan?

Boos en gefrustreerd

De hele dag ben in onbewust bezig geweest met het niet uitruimen van de vaatwasser. Dat ding zong de hele dag rond in mijn hoofd, naar de achtergrond gedrukt door mijn game. Eigenlijk was mijn stemming ook niet perse heel blij daardoor. En dan het (terechte) commentaar van mijn vrouw erbovenop, wat te verwachten was, waar ik in de verdediging op reageerde.

Mijn frustratie liep hoog op. Waarom kan ik dat niet gewoon. Wat is hier nou zo moeilijk aan?

Kleine moeite, zou je zeggen.

Overwhelmed

Als ik zo terugkijk naar deze herinnering dan zie ik mezelf steeds overwhelmed zijn en blokkeren als gevolg. Wat er nu ook gebeurd wanneer ik veel op mij af krijg. En dat klinkt heel stom, vind ik dan zelf, want hoe kan je nou overwhelmed zijn van 1 taak? Nou; 3 dingen:

Niet belangrijk Om te beginnen is het iets wat ik niet wil, en eigenlijk niet zo belangrijk vind. Het duurde even voordat ik het toe durfde geven, want men vond daar iets van. Een opgeruimde keuken is belangrijk toch? Nou voor mij dus niet, zeker als het niet in mijn zicht staat heb ik totaal geen last van een vol aanrecht. Als ik een boterham wil smeren manoeuvreer ik mij kunstig tussen de vuile vaat door. Geen probleem dus. Voor mij wordt het pas belangrijk als ik echt iets maak waar ik ruimte voor nodig heb. Mijn probleem is vooral andere mensen die iets anders belangrijk vinden dan ik. De bottom-line is dat ik weerstand gaf op het moeten doen van een taak.

Dat patroon zie ik trouwens ook in andere onderdelen van mijn leven, maar met name in het huishouden. Ik was als mijn kleren bijna op zijn, ik trek prima kleding aan die ik van de waslijn trek en gebruik het liefst gewoon hetzelfde bord de hele dag zodat ik minder afwas heb. Opruimen doe ik als ik er niet bij kan. Stofzuigen kan je beter na een feestje doen dan er voor en hoezo ga ik de auto wassen als ik er dalijk mee door een plas ga rijden?

Energie-efficient

Wanneer je iets aan het doen bent wat je diep van binnen eigenlijk niet belangrijk vind, maar wel doet omdat je het zo geleerd hebt of een ander er last van heeft, dan kost dit energie. Hoe klein de taak ook is. Wanneer je niet voelt dat die energie je iets oplevert heb je ook geen motivatie om het te doen. Denk maar eens terug; wanneer je een taak moet doen en je blijft hangen, denk je dan aan wat het je brengt of aan wat het je kost? Je brein is je aan het helpen geen energie te verspillen. Wel zo eco om niet een stomme taak te doen dus;)

Net als een windmolen; je probeert op te laden maar je komt nergens.

Motivatie Frustratie

We denken vaak dat we op gang komen door gewoon iets te gaan doen. Maar zo werkt ons brein helemaal niet. Alleen op routine en automatisme kan dat. Moet je iets doen wat je stom vind, maar waar je alle vrijheid in hebt over wanneer je dat doet, is de kans groot dat je het uitstelt. We wachten en hopen op een impuls dat we het toch gaan doen. We wachten op de motivatie. In de tussentijd hopen we te ontspannen en leiden we ons lekker af, want ja...geen motivatie. Ik zie het zo vaak dat mensen bezig zijn met proberen zichzelf of anderen te motiveren om aan de slag te gaan. Maar het werkt amper.

Spanning zorgt voor open filters

Deze drie dingen maken op zichzelf al dat we gespannen raken, en wanneer dat gebeurd, doen onze filters iets bijzonders.

Onze prikkelfilters reageren op onze stemming. Voelen we ons lekker, dan krijgen we een behapbare hoeveelheid prikkels binnen. Voelen we ons gestrestst of gespannen, dan gaan onze filters dichter of juist meer open. Waardoor we juist te weinig of veel te veel tegelijk binnen krijgen. (We noemen dit ook wel onder en overprikkeld).

Infeite is dit wat er ineens gebeurd wanneer we overwhelmed raken. plots is datgene wat we konden overzien te veel. We verliezen de capaciteit om goede keuzes te maken en stappen in oude denkpatronen.

Terug naar vroeger Ik stond iedere woensdag al zo op, gespannen, doelloos, kijkend naar een negatief ontbijtnieuws met te weinig fijne prikkels. Mijn oude denkpatroon, vanuit die spanning, zorgde voor een heel negatief beeld van die ene taak. Die taak voelde als veel te groot. Maar eigenlijk waren mijn gedachten te groot. Ik gaf weerstand aan het feit dat ik iets moest doen wat niet fijn was en frustreerde mij enorm over die ene taak.

Wat levert het mij op?

logisch gezien zijn er dus 3 dingen die mij helpen om niet meer zo snel overwhelmed te zijn door taken en gebeurtenissen.

-Geen weerstand geven, laat zijn wat er is en wat er nodig is. Je hoeft niet meteen overal iets mee. Laat meningen een oordelen achterwege over de taak of situatie.

-zorgen dat het energie oplevert in plaats van kost, lach desnoods om de situatie bedenk hoe je het in je voordeel kan gebruiken of wat je er van kan leren.

-Motivatie voelen vanuit eigenbelang, wat levert deze taak mij op?

Geen probleem om een boterham te smeren!

Alles is nu relatief

Inmiddels onderhoud ik een stukje land, hebben we een klushuis en heb ik een eigen bedrijf. We hadden een oude keuken uit 1900, dus geen vaatwasser. Je kunt je wel voorstellen dat ik geen prio aan de afwas gaf. Tot groot ongenoegen van mijn partner uiteraard. Steeds weer stelde ik dit tot het laatst uit en steeds weer hadden we samen gedoe over de afwas. Na drie jaar bekvechten over de afwas is er een nieuwe keuken en ook een jawel....vaatwasser!

Ik kan je vertellen dat deze altijd keurig bijgehouden wordt, want inmiddels weet ik hoe het anders kan en wat het mij oplevert wanneer de afwas lekker weg is;)

Bizarre gedachte

Het is een bizarre gedachte dat je op een taak hetzelfde kan reageren als 20 taken die op je af komen, zei de coachee vandaag.

Dat is ook zo, daarom is het verhaal wat we in ons hoofd vertellen slechts een schakel in de grotere onderliggende patronen.

Onze coaches helpen jou weer overzicht en rust te creëren in je hoofd, in deze patronen. En overkomt het leven jou ook steeds? Dan geven we je grip en invloed op jouw eigen leven, mét motivatie!

We got you,

Bas den Blaauwen

ADHD Trainer